Reclame voor de eeuwigheid
Verzekeringen laten zelden tastbare sporen na in de geschiedenis. Er zijn archieven met oude voorwaarden en tarieven, dat wel. Wat krantenknipsels en verbleekte zwart-wit foto’s hier en daar. Maar Jan Henderickx heeft ongetwijfeld de mooiste overblijfselen van een rijk verzekeringsverleden in zijn bezit. Hij verzamelt namelijk al 25 jaar emaille reclameborden van (o.a vergane) verzekeraars die voor eeuwig reclame blijven maken.
Waar het allemaal begon
Het eerste bord in de collectie van Jan was dat van verzekeraar Victoria. Het was een verjaardagscadeau van zijn vrouw. Elk jaar overlegt Jan trouwens met haar welk budget hij aan zijn hobby zal spenderen. Maar het totaal durft hij allang niet meer te berekenen.
De grootste collectie van België
De collectie telt zo’n 350 verzekeringsborden en is daarmee de grootste van België. Het oudste bord in de collectie dateert van 1923 en werd gemaakt door emaillerie Bussat, die 2 jaar later zou ophouden te bestaan. In de collectie zit ook het enige (voor zover bekend) overgebleven bord van een zekere ‘Navarra’, die stovenmaker was van beroep.
Zeldzaam
Uiterst zeldzaam zijn de borden van Emaillerie l’Etoile. Enkele borden uit de collectie hingen op een tentoonstelling in het MIAT, het industriemuseum in Gent. De bordjes met alleen tekst waren er verzekerd voor 200 euro, die met een logo voor 350 euro.
Niet enkel emotionele waarde
Jan geeft zelden 300 euro voor een (groot) bord, maar vaak wordt er veel meer gevraagd. “Veel mensen denken dat ze goud in handen hebben, maar slechts enkele borden zijn echt veel geld waard. Het gaat dan niet om exemplaren uit de verzekeringssector, maar om borden van bijvoorbeeld Cinzano (vermouth), Spa Monopole,… Daar betaal je makkelijk 40.000 euro voor.”
Emaille borden
Emaille borden zijn heel duurzaam. Ondanks het feit dat ze jaren buiten gehangen hebben, trotseren ze met gemak de tand des tijds. Het enige nadeel van emaille is dat je de borden niet meer kunt aanpassen eens ze gefabriceerd zijn.
Evolutie van de borden
Doorheen de geschiedenis is op de borden een duidelijke evolutie te zien: de personen worden kleiner en de gebouwen groter. Zegt dat iets over de verzekeringssector? Veruit het bekendst is het emaille bord van de Rotterdamse Verzekering Sociëteiten – de man met het parapluutje. Het werd in 1972 gemaakt door de Emaillerie belge. Oorspronkelijk stond er een parasol op het bord, later werd die vervangen door de bekende paraplu. Ook de puntjes tussen de letters R.V.S verdwenen.
België aan de wereldtop
Eind jaren ’70 raakten de emaille borden in onbruik en sloten de emailleerbedrijven een voor een hun deuren. Zo kwam een einde aan dit ambacht, waarin België tot de wereldtop behoorde (vooral de regio’s rond Brussel en Gosselies). Alleen Emaillerie Belge werd recent overgenomen uit een faillissement en bestaat vandaag nog steeds. Uniek aan de Belgische borden – tenminste aan de plakkaten die buiten hingen – is dat er altijd een datum en een identificatie op staan. Er werd ook een taks geheven op emaille reclameborden.
Jan Henderickx
Jan begon zijn carrière in 1974 bij de Bank van Brussel. In 1978 ging bij Verzekeringen Materné aan de slag. Na 16 jaar stapte hij over naar Groep Willems en 10 jaar later naar Hermes Verzekeringsgroep. In 2008 richtte zijn dochter Joke Henderickx Verzekeringen op, waar Jan aan de slag ging in 2010. Op 1 oktober 2018 werd dit kantoor overgenomen door Medius NV.
